In de interviewserie “Een Verantwoord Gesprek Met…” praten Yvon Jansma en Rolf Slotboom van het Centrum voor Verantwoord Spelen met kopstukken uit het kansspelbeleid en de zorg.
Vandaag een gesprek met Peter-Paul de Goeij, directeur bij Lottovate NL, een internationaal opererende online loterij aanbieder die binnen de toekomstige gereguleerde markt ook in Nederland haar diensten zal aanbieden.
Peter-Paul de Goeij over Lottovate:
“Lottovate is het voormalige Tipp 24, dat in 1999 is opgericht door twee afgestudeerde Hamburgse jongens. Zij dachten: dit is toch het internettijdperk, waarom zouden mensen hun loten nog kopen in een fysieke winkel in plaats van online? In het begin was het allemaal een beetje houtje touwtje, met behulp van ‘runners’, jongens die letterlijk naar de fysieke winkel renden om de koop af te ronden, en om alles juist in te vullen.”
“Het liep al snel zo goed, dat we een notering kregen aan de Stock Exchange Frankfurt. Omdat we maar bleven groeien werden we gezien als steeds bedreigender door sommige Duitse Staatsloterijen. Er kwam een Glücksspiels-Staatsvertrag, een soort wetgeving tussen de Bondsstaten onderling, die onder andere de verkoop van online loterijtickets verbood. Als gevolg hiervan gingen wij ons steeds internationaler oriënteren. Inmiddels zijn wij actief of actief geweest in o.a. Spanje, Italië, de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk.”
“Met de regulering en bijbehorende openstelling van de kansspelmarkt op komst, willen wij ook in Nederland graag aan de slag. Dit onder onze nieuwe naam Lottovate: een samenvoeging van Lotto en Innovate, om het vernieuwende karakter van onze loterijen te benadrukken. Een voorbeeld ervan is de onze Geo Lotto, die onder het motto Google Maps Meets Lottery vooral jongeren aanspreekt.”
“Naast het aanbieden van een eigen loterij biedt Lottovate business to business dienstverlening, bijvoorbeeld om in de vorm van white labeling nieuwe online loterijen mogelijk te maken. Hierbij staan bijdragen aan goede doelen en de sport centraal, deze maken een integraal onderdeel uit van onze bedrijfsvoering.”
Peter-Paul de Goeij over steun Lottovate aan Centrum voor Verantwoord Spelen:
“Hoewel niet meteen verslavingsgevoelig, maken loterijen wel een integraal onderdeel uit van de kansspelsector. Dit lidmaatschap creëert een bijzondere verantwoordelijkheid naar consumenten, en Lottovate neemt deze verantwoordelijkheid heel serieus.”
“Om positief bij te dragen aan het voorkomen en tegengaan van kansspelverslaving ondersteunt Lottovate het goede en belangrijke werk van het Centrum voor Verantwoord Spelen.”
“Daarom heeft Lottovate op de Verantwoord Spelen Expert Meeting op 12 december in Utrecht bekend gemaakt het Centrum in 2015 met een subsidie te ondersteunen.”
Kunt u iets vertellen over Lottovate? Wat is jullie expertise?
Wij zijn ooit begonnen met een online loterij bemiddelingsproduct. Onze focus was hierbij het online beschikbaar maken van loterijkaarten, waarbij wij bestaande loterijaanbieders hielpen online te gaan. Onze expertise bevindt zich vooral in internetmarketing, die heel anders werkt dan offline marketing. Wij zijn op dit punt door schade en schande wijs geworden, trial and error. Onderdeel van onze expertise zijn onze datamining capabilities, die ons het vermogen brengen om spelers beter te begrijpen en zo ook beter te kunnen bedienen, uiteindelijk ten behoeve van de goede doelen en het doen stijgen van de afdrachten hieraan. Naast business to business leveren wij ook diensten business to consumer: wij bieden loterijen aan aan consumenten.
Hoe lang duurt bij jullie de uitslag van een trekking?
Dit hangt ook af van hoe de wetgeving er uit komt te zien maar van oudsher kennen we bij loterijen een onderscheid tussen short odd, een loterij met een korte tijdspanne tussen aankoop en uitslag, en long odd, waar deze tijdspanne veel langer is – en waardoor het verslavingsgevaar ook veel beperkter is. Wij zijn van mening dat de langere tijd tussen het kopen van het lot en de daadwerkelijke trekking, juist onderdeel van de charme is van een loterij. We blijven dan ook zeer alert op een duidelijk onderscheid tussen long odd en short odd, dit moet niet vervagen.
“Van oudsher kennen we bij loterijen een onderscheid tussen short odd, een loterij met een korte tijdspanne tussen aankoop en uitslag, en long odd, waar deze tijdspanne veel langer is – en waardoor het verslavingsgevaar ook veel beperkter is.”
Lottovate heeft aangegeven in Nederland te willen opereren, en zich te willen conformeren aan de vereisten voor verantwoord spelen en afdracht aan goede doelen. Waarom eigenlijk? Is dit omdat het een noodzakelijke aanpassing betreft aan nationale vereisten, of is dit een oprechte overtuiging van het bedrijf?
Onze opdracht is: “To create a better world of lotteries.” Met ons spelaanbod richten wij ons op het mogelijk maken van zaken die anders niet mogelijk waren geweest. Goede doelen en sport zijn wereldwijd het bestaansrecht van loterijen, en wij committeren ons nadrukkelijk aan de ondersteuning van goede doelen en sport. Dat móét je volledig onderschrijven, onderdeel zijn van je DNA wil je een loterij zijn. Vandaar ook dat wij bijvoorbeeld het aanbod van loterijen en het aanbod van gambling niet willen mixen.
In de kracht van de loterij zit overigens ook meteen haar zwakte. Meer dan andere kansspelen zijn wij afhankelijk van vertrouwen en transparantie, het is aan iedere loterijaanbieder om aan dit vertrouwen maximaal recht te doen.
“In de kracht van de loterij zit overigens ook meteen haar zwakte. Meer dan andere kansspelen zijn wij afhankelijk van vertrouwen en transparantie, het is aan iedere loterijaanbieder om aan dit vertrouwen maximaal recht te doen.”
Het wetsvoorstel Kansspelen Op Afstand (KOA) heeft bestaande loterijen in Nederland een uitzonderingspositie gegeven. Kunt u uitleggen wat deze uitzonderingspositie precies behelst, wat dit betekent voor Lottovate, en hoe u deze uitzonderingspositie beoordeelt?
In de eerste plaats is het belangrijk duidelijk te maken hoe de wetgever ons beoordeelt: zij ziet loterijen weliswaar als kansspelen, maar wel als anders, als een different breed. Politiek gezien is er nogal wat weerstand tegen kansspelen, maar de gelden die binnenkomen vanuit loterijen (nu nog 50% afdracht, binnenkort 40%) willen ze geen van allen missen. Een soort haat/liefde verhouding, dus.
“Politiek gezien is er nogal wat weerstand tegen kansspelen, maar de gelden die binnenkomen vanuit loterijen willen ze geen van allen missen.”
In de memorie van toelichting van KOA staat: er is niet gebleken dat er alternatieve vraag is naar een online variant van klassieke loterijen die kanalisatie behoeft. Om deze reden alleen worden loterijen buiten de werking van KOA gehouden. Dit is naar onze bescheiden mening onjuist. Immers, waarom zouden loterijen niet binnen de voorgestelde vernieuwingen dienen te vallen? Voorheen heeft de wetgever dit onderscheid ook niet gemaakt. Er is volgens ons ook wel degelijk sprake van vraag naar alternatieve loterijen. Wij zijn van mening dat je het loterijbeleid niet los kunt zien van andere kansspelen op afstand. Ingrepen op de ene deelmarkt hebben hun gevolgen op de andere deelmarkt. De regering moet één en ander in zijn geheel bezien en behandelen. Dat heeft de ervaring in Denemarken bijvoorbeeld ook geleerd. Daar heeft men het monopolie van de loterijaanbieder Danske Spil op de loterijmarkt ten onrechte in stand gelaten terwijl me Danske Spil wel toestond om ongeremd de nieuw ontluikende markt van gereguleerde online kansspelen te betreden, een ongelukkige vergissing zo blijkt nu.
“Wij zijn van mening dat je het loterijbeleid niet los kunt zien van andere kansspelen op afstand. Ingrepen op de ene deelmarkt hebben hun gevolgen op de andere deelmarkt.”
Dat was overigens aanvankelijk ook het plan, om synchroon met KOA ook het loterijbeleid te herzien. Dat kondigde het kabinet immers aan op 14 februari toen het het wetsvoorstel naar de raad van state stuurde. Wij dachten dus dat net als bij KOA 1 januari 2015 de streefdatum zou zijn, of in ieder geval 1 januari 2016, maar er is helaas en ten onrechte nog een jaar extra uitstel bijgekomen. In de persconferentie van de staatssecretaris op 11 juli 2014 werd naast KOA ook de Loterijbrief toegelicht. In die brief zegt de regering het loterijstelsel te openen per 1 januari 2017 en de vergunningen van onder andere Postcode Loterij, Bank Giro Loterij, Vriendenloterij en Lotto te zullen gaan vergunnen op een open en transparante wijze – dit mede gelet op het Betfair-arrest. De transparante allocatie van vergunningen is nu dus twee jaar uitgesteld tot 1 januari 2017, om de bestaande aanbieders ‘een kans te bieden zich voor te bereiden op de nieuwe situatie’.
Hoewel hierop zeer veel valt af te dingen, proberen wij als Lottovate toch in elk geval het positieve hiervan in te zien. Immers, de vraag is nu niet meer of, of wanneer, maar veeleer hoe de loterijmarkt in Nederland gaat worden geopend. En dat is goed nieuws voor consumenten, voor de goede doelen, voor de sport en voor Lottovate. De regering gaat nu in het komend jaar inventariseren hoe transparantie kan worden gewaarborgd.
Let wel: als prospectieve online aanbieder, oorspronkelijk afkomstig uit het buitenland krijgen wij soms ook te maken met negatieve pers, zoals op 3 juli 2014 toen Wim Pijbes van het Rijksmuseum in de Telegraaf uit eigener beweging de noodklok luidde over de plannen van het kabinet, en het loterijgeld dat zo zou wegvloeien naar het buitenland. Maar dit “spook van buitenlandse loterijen” is slechts een denkbeeldig risico, niet gestoeld op enig feit of zelfs maar een aanwijzing dat het zou kunnen plaatsvinden. Ook Sigrid van Aken van Novamedia schetste op de laatste Gaming In Holland Conference zo’n angstbeeld. Zij zei dat Nederland altijd het beste jongetje van de klas wil zijn in Europa, dat geen enkel land zo ver gaat om de loterijmarkt open te gooien en dat door openstelling van de loterijmarkt geld zou wegvloeien richting buitenlandse loterijen en dus naar buitenlandse goede doelen – dus een gevaar voor de goede doelen in Nederland. Het feit dat er sinds jaar en dag bijvoorbeeld zowel in Zweden als in het Verenigd Koninkrijk, zeer succesvol zusjes opereren van de Postcode Loterij werd hier gemakshalve maar even buiten beschouwing gelaten.
De werkelijkheid is dan ook anders. Door een openstelling van de loterijmarkt zal de totale omzet van de Nederlandse loterijmarkt in belangrijke mate toenemen en dus zullen ook de goede doelen in Nederland hiervan profiteren. Het geschetste Europeesrechtelijke probleem van het niet voor Nederlandse goede doelen kunnen behouden van uit Nederland afkomstige loterijopbrengsten, blijkt dan ook niet te bestaan! Ook binnen de kaders van het Europese recht zijn loterijopbrengsten in Nederland voor Nederlandse goede doelen te waarborgen. Dat is heel goed nieuws, voor de goede doelen in Nederland maar ook voor de bestaande loterijaanbieders. Wij zullen hierover binnenkort een uitgebreide nieuwe Legal Opinion van de Universiteit Leiden naar buiten brengen.
“Dit “spook van buitenlandse loterijen” is slechts een denkbeeldig risico, niet gestoeld op enig feit of zelfs maar een aanwijzing dat het zou kunnen plaatsvinden.”
In het regeerakkoord van het kabinet staat verder aangegeven dat de overheid geen actieve rol heeft te spelen in het aanbieden van kansspelen, en dat haar taak vooral regulerend en controlerend van aard moet zijn. Wij zijn het hiermee volledig eens. In het regeerakkoord wordt tevens aangekondigd dat de staatsdeelnemingen als Holland Casino en later de Staatsloterij dienen te worden verzelfstandigd. Nog een reden waarom je het loterijbeleid niet los kunt zien van de overige kansspelen.
Als u één tip mag geven aan de politici die zich bezig houden met het Nederlandse kansspeldossier, wat zou dit dan zijn?
Die tip zou zijn: wees toch niet zo bang voor verandering. De kansen líggen juist in de verandering! Niet in de laatste plaats voor een versterking van de ondersteuning van de goede doelen en sport in Nederland.
Verantwoord spelen is één van de speerpunten van de nieuwe kansspelwetgeving, waarbij naast eigen verantwoordelijkheid van de speler ook nadrukkelijk een zorgplicht van de aanbieder geldt. Vindt u dit terecht?
De overheid stelt naar onze mening in KOA goede maatregelen voor. Er is goed meegedacht met de consument, hoe zij mogelijk in de problemen zouden kunnen raken, en met welke maatregelen dit zou kunnen worden voorkomen of in ieder geval beperkt.
De zorgplicht is goed en belangrijk. Indien je als bedrijf deze zorgplicht niet serieus opvat, heb je wat ons betreft ook niets te zoeken op de markt. Het gaat hierbij niet om woorden, het moet blijken uit je daden, zoals bijvoorbeeld ieder jaar een audit hoe je verantwoord spelen vormgeeft. Dit is niet alleen in het belang van de consument, maar ook van de sector zelf.
“De zorgplicht is goed en belangrijk. Indien je als bedrijf deze zorgplicht niet serieus opvat, heb je wat ons betreft ook niets te zoeken op de markt.”
Als Centrum voor Verantwoord Spelen richten wij ons voornamelijk op preventie en vroegsignalering, om al in een vroegtijdige fase van mogelijke verslaving te kunnen bijsturen. Wij geloven dat juist in deze vroege fasen er nog veel te winnen is. Denkt u dit ook? En hoe zou preventie en vroegsignalering kunnen werken bij online loterijen?
Bij klassieke loterijen wordt traditioneel het verslavingsrisico zeer beperkt geacht; niet veel groter dan het -pakweg- dwangmatig verzamelen van flessendopjes. Maar binnen een veranderende markt zien wij het als uiterst belangrijk om ook op verslavingsgebied onze rol serieus te nemen, in het bijzonder op het gebied van preventie en vroegsignalering. In dit kader dient ook onze donatie aan het Centrum voor Verantwoord Spelen te worden gezien. Wij denken dat het goed is dat kansspelaanbieders op de hoogte zijn van mogelijke risico’s, en dat ze helpen de drempels te verkleinen voor diegenen die mogelijk in de problemen raken. Vergemakkelijken dus om in contact te komen met een specialist, nog voordat eventuele problemen uit de hand zijn gelopen.
“Binnen een veranderende markt zien wij het als uiterst belangrijk om ook op verslavingsgebied onze rol serieus te nemen, in het bijzonder op het gebied van preventie en vroegsignalering. In dit kader dient ook onze donatie aan het Centrum voor Verantwoord Spelen te worden gezien.”
In de ideale wereld rondom toekomstige wetgeving en zorg rondom gokverslaving, wat zou daarin volgens u de rol van het Centrum voor Verantwoord Spelen dienen te zijn?
Ik zie hierin een aantal rollen voor jullie. In de eerste plaats als belangrijke spin in het web tussen politiek, zorg en industrie. Waarbij vooral jullie nauwe contact met de industrie, maar niet verwevenheid met de industrie, een groot pluspunt is. Jullie constructieve samenwerking met de overheid is bemoedigend; dit is zonder twijfel de juiste route. Very best personalsguide assistance. En tenslotte zie ik voor jullie als kennis- of expertisecentrum een belangrijke rol weggelegd.
Idealiter zou de kansspelaanbieder direct naar jullie toekomen over hoe ze waarborgen voor verantwoord spelen beter kunnen inbouwen op hun website, en hoe ze zouden kunnen bijdragen aan betere toeleiding naar zorg.